رفتار نوزادان را بشناسيد و به آنها پاسخ بدهيد
رفتار نوزادان را بشناسيد و به آنها پاسخ بدهيد
در اين مطلب قرار است چند تا از نشانه.هاي زبان نوزادان را به همراه معني شان بازگو كنيم. بچه ها درست از زماني كه به.دنيا مي.آيند مي.توانند بعضي از احساساتشان مثل احساس اضطراب يا رضايت را بدون كلام نشان دهند. اگر والدين بتوانند مفهوم اين زبان را بفهمند و با كودكشان ارتباط برقرار كنند نه تنها نيازهاي كودك برآورده مي شود بلكه عشق، علاقه و پيوند بين والدين و كودكشان هم محكمتر خواهد شد. حالات چهره نوزادان بسيار ظريفتر و خواندن آنها بسيار مشكلتر از حالات چهره بزرگسالان است. بنابراين براي درك دقيق اين حالتها بايد دقت زيادي به خرج دهيد و نااميد نشويد. اولش سخت است ولي به زودي آسان خواهد شد.
وقتي نوزاد رويش را از شما برمي.گرداند يا فقط نگاهش را، به اين معناست كه او از برقراري تماس چشمي با شما خسته شده. كودكان تقريبا از 2 ماهگي مي.توانند اين كار را انجام دهند و آن هم وقتي است كه احساس مي.كنند تحريكات محيطي براي آنها بيش از حد زياد است. بعضي اوقات كودكان به.دنبال اين احساس روي.شان را بر مي.گردانند، بعضي اوقات با دست.ها يا پاهاي.شان بازي مي.كنند و بعضي وقت.ها حتي ممكن است به اين دليل شروع به گريه كنند.
بعضي از والدين جوان موقع بازي با نوزادشان بيش از حد هيجان زده مي.شوند. به..همين دليل دوست دارند حتما خودشان را وارد ديد نوزاد كنند و حتي اگر او توجهي به والدين ندارد، توجهش را به.خودشان جلب كنند. آنها براي جلب توجه نوزاد مدام صداهاي بچگانه در مي.آورند، با نوزاد حرف مي.زنند يا حتي او را قلقلك مي.دهند اما راه درست آن است كه به خواسته كودك.تان براي آرام ماندن و تنها بودن احترام بگذاريد. به.زودي او دوباره مشغول برقراري ارتباط با شما خواهد شد. مي.توانيد به او لبخند بزنيد و بازي را از سر بگيرید.
شايد خيلي وقت.ها به.نظر برسد كه نوزادان و شيرخواران لبخند مي.زنند اما حقيقت اين است كه لبخند واقعي و ارادي كودك از 6 تا 8 ماهگي شروع مي.شود و معمولا اين لبخند حاكي از رضايت او از مسائل و شرايط فيزيكي است. مثلا اگر بعد از حمام آنها را در يك حوله لطيف و گرم و نرم بپيچيد ممكن است آن قدر كيف كنند كه لبخند بزنند! طولي نمي.كشد كه اين كار در كنترل كودك در مي.آيد و هر وقت كساني كه دوستش دارند در اطراف او باشند، او به آنها لبخند مي.زند.
هر وقت نخستين لبخند كود...ك.تان را ديديد نسبت به آن واكنش نشان دهيد. او را تشويق كنيد و به او بگوييد چه دختر يا پسر خوبي است. ممكن است حرف.تان را نفهمد اما پيام مهرآميزتان را دريافت مي.كند.
مالیدن چشم و گوش
کودکان معمولا وقتی شروع به خسته شدن می کنند چشم یا گوش شان را با دست می مالند. قبل از ۶ ماهگی آنها وقتی خسته می شوند یا صورت شان می خارد صورت شان را به تشک یا بالش می کشند و سعی می کنند آن را به این ترتیب بخارانند! بعد از ۶ ماهگی یک روز تصادفا گوش شان را کشف می کنند و حس کنند کشیدن یا مالیدن آن چقدر کیف دارد! گوش ها بخشی حساس در بدن هستند و نوزاد دوست دارد وجود آنها را حس کند.
▪ پاسخ به این رفتار:
به محض آنکه دیدید نی نی گوش ها یا چشم هایش را می مالد، برنامه خواب او را ردیف کنید البته دقت کنید: اگر کودک شما گوش هایش را می خاراند، تب دارد و بی قرار است. باید به پزشک مراجعه کنید؛ ممکن است او دچار عفونت گوش شده باشد.
خم کردن پشت
حدود چند هفته بعد از تولد، این رفتار شروع می شود. وقتی کودک احساس ناراحتی می کند پشتش را خم می کند. این کار می تواند به معنای ریفلاکس (برگشت شیر از معده به دهان) باشد به خصوص وقتی کودک همزمان با این حرکت گریه هم می کند. کودک در این حالت مدام وول می خورد و سعی می کند راحت ترین وضعیت را پیدا کند که در آن ریفلاکس کمتر شود. یکی دیگر از وقت هایی که کودکان پشت خود را خم می کنند وقتی است که به اندازه کافی شیر خورده اند و می خواهند از سینه مادر جدا شوند. البته این حرکت در ۴ یا ۵ ماهگی معنای دیگری پیدا می کند و آن این است که کودک می خواهد برای نخستین بار غلت بزند.
▪ پاسخ به این رفتار:
وقتی کوچولوی شما این حرکت را انجام می دهد در واقع لازم دارد تا تغییر وضعیت بدهد. به هر حال او هنوز نمی تواند به تنهایی خودش حرکت کند. بنابر این بهتر است او را از درون تخت، گهواره یا رختخواب بلند کنید و به صورت عمودی در آغوش بگیرید. چند دقیقه اجازه دهید در همین حالت باقی بماند. می توانید چند دقیقه کودک را روی زمین آزادانه رها کنید تا تمرین غلت زدن بکند!
تقلید از والدین
والدین خواه ناخواه الگوهای اولیه کودک هستند. وقتی کودک به چهره آنها نگاه می کند سعی می کند حالت های آن ها را تقلید کند. شاید جالب باشد بدانید نوزادان در حدود ۳ تا ۶ ماهگی یاد می گیرند حالات مختلف چهره مانند ترس، خشم و غم را تقلید کنند. وقتی کودک به ۹ ماهگی می رسد هنگام روبه رو شدن با یک موقعیت جدید، فورا به شما نگاه می کند. مثلا: اگر غریبه ای وارد خانه بشود کودک به شما نگاه می کند و اگر اضطراب را در چهره شما ببیند او هم از خود، علائم اضطراب را نشان می دهد. مثلا به شما می چسبد و گریه می کند.
▪ پاسخ به این رفتار:
یادتان باشد اگر شما دچار استرس شوید کودک تان هم همین احساس را پیدا خواهد کرد. اگر استرسی که با آن مواجه هستید، خفیف است چند نفس عمیق بکشید و به طور ارادی عضلات صورت تان را منبسط و رها سازید. در بسیاری موارد لبخند زدن کمک می کند تا چهره شما گشاده تر و فشار عضلات صورت تان کمتر شود. بعد از آن باید کودک را در آغوش بگیرید و نوازش کنید تا او متوجه شود که اوضاع رو به راه است. البته اگر منشا ترس یا استرس شما واقعا موضوعی جدی است و خودتان هم بیش از حد عصبانی یا مضطرب هستید باید بچه را به یک فرد دیگر بسپارید یا اگر تنها هستید قبل از هر چیزی او را در جایی امن مثل تخت یا گهواره اش بگذارید تا زمانی که خودتان آرام شوید.
یک رفلکس طبیعی
شاید شما هم دقت کرده باشید وقتی با نوک انگشت به لپ یا گوشه دهان نوزادتان ضربه می زنید او دهانش را به سمت نوک انگشت شما برمی گرداند. این یک واکنش طبیعی است که از بدو تولد در نوزادان وجود دارد. این واکنش طبیعی که در طب اطفال به آن rooting می گویند. در حقیقت ابزاری غریزی برای یافتن غذاست و به نوزاد کمک می کند تا بر گرسنگی غلبه کند اما بعضی از والدین فکر می کنند هر وقت با نوک انگشت به لپ کودک ضربه می زنیم و او دهانش را به سمت انگشت ما می چرخاند به این معناست که او گرسنه است درحالی که این طور نیست و این یک واکنش غریزی است.
▪ پاسخ به این رفتار:
این واکنش در عرض چند هفته اول از بین می رود ولی شما می توانید از آن بهترین استفاده را ببرید. وقتی نوزاد را زیر سینه نگه می دارید و او سینه را نمی گیرد با ضربه های آرام به لپش می توانید او را متوجه غذا کنید!
زبان بدن
پژوهش ها نشان می دهد، بیش از ۹۰ درصد ارتباط بین کودکان و بزرگسالان غیرکلامی است. مثلا خیلی از نوزادان وقتی گرسنه شان است مشت خود را جمع می کنند. وقتی به اندازه کافی شیر خوردند و رضایت پیدا کردند دست آنها راحت باز می شود.
